‘Ben je nou klaar??!!’
Ik sta in de keuken en heb net een bord van het aanrecht af gestoten. Gefrustreerd zeg ik tegen mezelf dat ik beter moet opletten. Ik voel me gestrest omdat ik tegelijkertijd probeer te koken, bellen en de vaatwasser uit te ruimen, wat duidelijk niet lukt. Door mijn gejaag en gestress ligt het bord nu in scherven op de vloer.
Ik heb mijn zoon niet horen aankomen en ik schrik van zijn indringende toon. Ik voel me betrapt en ik zie aan zijn ogen dat hìj er in ieder geval wèl klaar mee is. Klaar met mijn frustratie, klaar met mijn gestress. Ik begrijp meteen wat hij bedoelt. Schoorvoetend zeg ik ‘sorry’. Ik schaam me. En diep ook.
Om eerlijk te zijn, ben ik er ook klaar mee. Ik ben klaar met mijn please gedrag en me steeds maar aanpassen. Klaar met mezelf wegcijferen, over mijn grenzen heen gaan en mezelf steeds het zwijgen opleggen. Ik voel me gestrest. Ik kan en wil dit niet meer. Dit is niet wie ik ben. Wanneer ga ik nou eens goed voor mezelf zorgen?
Ik spreek wekelijks vrouwen die hetzelfde hebben
Dit was vijf jaar geleden. En ik spreek nu wekelijks vrouwen die precies hetzelfde probleem hebben en daarmee bij me komen. Ze zijn (goed bedoeld) gefocust op de behoeften van anderen en cijferen zichzelf steeds weg. Ze potten hun frustratie op en nemen die mee naar huis. En dan hoeft er thuis maar ìets te gebeuren of de emmer loopt over.
Maar als je thuis je frustratie niet kunt beheersen, hoe kun je dan verwachten dat je dat ergens anders wèl kunt? Zoals op je werk, bij familie of met vriendinnen? En als het je lukt, is het mogelijk een masker van sociaal wenselijk gedrag dat je opzet en waarachter je jouw frustratie en ergernis, maar ook je pijn en verdriet verbergt. Zodra je dan thuis bent, stort je je hart uit. Dat weet ik uit eigen ervaring. Die stress gaat in je lichaam zitten waardoor je op den duur allerlei klachten kunt krijgen en uiteindelijk een burn-out.
Onderzoek
Uit onderzoek van TNO en CBS uit 2022 blijkt dat de groep jonge werkende vrouwen (18-34 jaar) met ernstige burn-out klachten groeit: van 25% in 2020 naar maar liefst 29% in 2022! Prestatiedruk genoemd wordt als één van de belangrijkste oorzaken. Presteren is vaak een middel om een ander te pleasen. Dat doen de vrouwen die ik spreek ook. Maar wanneer je steeds alleen maar de focus op het pleasen van de ander legt, raak je op een bepaald moment vanzelf uit verbinding met jezelf.
Mijn gouden tip
De confrontatie met mijn zoon deed me beseffen dat ik meer bij mezelf moest inchecken. Verbinden met mijn hart en voelen wat ik zelf wil (en wat niet) en wat ik nodig heb. Dat was wel even een dingetje, want mijn innerlijke navigatie kende de route naar mijn hart niet meer. Ik heb uiteindelijk net zo vaak op mijn hart afgestemd en laagjes van overtuigingen en emoties afgepeld totdat ik de weg had gevonden.
Het heeft me bewuster en vrijer gemaakt, waardoor ik deze stress niet meer voor mezelf creëer. Ik doe nog steeds graag iemand een plezier en ik help graag mensen, dat zit gewoon in mij. Maar eerst check ik bij mezelf hoever ik daarin wil gaan, zodat het ook voor mij goed blijft voelen.
Acceptatie Maar hoe doe je dat als je de frustratie of de ergernis al voelt opkomen?
Juist dàn is het belangrijk om bij jezelf in te checken, met jezelf te verbinden. Neem een time-out en ga voor mijn part even naar de wc. Haal een paar keer diep adem om tot rust te komen. Adem bij elke ademteug langer uit dan in, bijvoorbeeld 4 tellen in en 8 tellen uit.
En observeer jezelf, wat gebeurt er bij jou, wat voel je, wat zie je? Misschien voel je je hart bonken in je heel of heb je trillende handen. Blijf ademen totdat je jouw lichaam weer rustig voelt worden.
Erken voor jezelf dat je je gefrustreerd, boos, verdrietig of wat dan ook voelt. En bedenk dat ieder ander zich in jouw schoenen nu zo zou voelen. Praat vriendelijk tegen jezelf en troost jezelf en ga na hoe je met de situatie wil omgaan. Waar heb je behoefte aan? Wat heb je nodig en hoe kun je dat bereiken? En doet dat ook!
Wees niet bescheiden
Als je niet bij jezelf nagaat wat jij nodig hebt en steeds maar op de behoeften en wensen van anderen gericht bent, is het logisch dat je gestrest wordt. Je vergeet bij jezelf in te checken en je eigen behoeften en verlangens goed in te vullen.
En wees daarin niet bescheiden. Als je wil weglopen, loop dan weg. Zo breng je de boel letterlijk in beweging en kan de stressenergie zich minder makkelijk in je lichaam vastzetten. En het helpt om weer helder te kunnen denken. Misschien wil je meteen al in het gesprek benoemen wat je voelt, er figuurlijk beweging in brengen. Neem in ieder geval je gevoelens serieus en druk ze uit. Zorg er wel voor dat je er geen onveilige of schadelijke situatie mee veroorzaakt, voor jezelf en anderen.
Ik leer nog elke dag van mijn kinderen en eigenlijk van iedereen om me heen. Want ook als coach ben je nooit uitgeleerd.
Ben jij ook klaar met pleasen, over je grenzen gaan en de stress die het je geeft? En kun je wel een paar tips gebruiken om te herstellen en op een dieper niveau te helen van je burn-out of om een burn-out te voorkomen? Lees dan mijn gratis e-boek ‘Spirituele burn-out: 10 tips voor heling en herstel’.